Broussonetia papyrifera

Eigenwijs blad

De papiermoerbei kan in West-Europa tot ongeveer 12 meter hoog worden. Het is een van de weinige bomen wiens bladeren in grootte en in vorm enorm van elkaar kunnen verschillen. Zo vind je aan dezelfde boom, ja soms zelfs aan dezelfde tak, net zo makkelijk ongelobde als vijflobbige bladeren die net zo makkelijk 8 als 20 centimeter lang kunnen zijn. En dit is nog maar 1 van de bijzonderheden die er over deze boom te melden zijn. Zo is zijn naamgeving niet alleen logisch maar doet hij zijn naam daadwerkelijk eer aan. Dat kun je niet van alle bomen zeggen.

Papierproducent

Er werd namelijk daadwerkelijk papier gemaakt van Broussonetia papyrifera. Nog voor het wijnjaar nul ontdekte men in China hoe papier te maken van deze boom en rond het jaar 600 werd deze kennis naar enkele buurlanden verspreid. Er zijn verschillende verhalen over de manier waarop dat papier tot stand kwam en welke delen van de boom daar welke rol in speelden. Oude bronnen spreken van het schrijven op de bast, maar dat lijkt wel erg eenvoudig. Dat het een combinatie van papiermoerbeiboom, gras en bamboe is geweest, lijkt meer aannemelijk. Deze wijze van papier maken wordt namelijk in bepaalde Chinese regio’s tot op de dag van vandaag toegepast.

Biodiverse schoonheid

Broussonetia papyrifera bedient vlinders, bijen, hommels, vogels en kleine zoogdieren en levert daarmee een grote bijdrage aan de biodiversiteit. Het belang van een minder snel verslechterende, of liefst verbeterende biodiversiteit kan niet genoeg worden benadrukt. Hij is daarnaast het levende bewijs dat een hoge mate van functionaliteit prima samen kan met bijzondere ‘looks’. Zijn eigenwijs blad is al genoemd maar ook zijn bijzondere bananen-goud-gele-herfstkleur is de moeite van het vermelden absoluut waard. Tot slot: als hij schijnvruchten vormt, lijken dat net kleine rode zeeanemoontjes. Ja, deze boom is allerminst een straf voor het oog.
De papiermoerbei verdraagt geen verharding in zijn directe omgeving dus geef hem wat ruimte ten opzichte van terras, pad, oprit of stoep. Ook dichte kleigrond doet hem geen plezier. Op zand- of leemgrond voelt hij zich echter uitstekend thuis. Daarbij heeft hij een voorkeur voor een enigszins beschutte standplaats op een vochthoudende en kalkrijke bodem. Broussonetia papyrifera kan door een schrale wind in de winter gedeeltelijk invriezen en de beschutte plek biedt logischerwijs de benodigde beschutting.
Een schoonheid van een boom met een buitengewone lange en interessante historie verdient gewoon een plekje in je tuin. Planten dus!